Vandaag begint mijn allerlaatste week op het Dorenweerd College. Na vijftien jaar als kunstdocent te hebben gewerkt heb ik onlangs de beslissing genomen om afscheid te nemen. Dit ging niet zonder enige twijfel en gevoelens van melancholie, want het werken met jongeren en hun creatieve en artistieke vaardigheden ligt me na aan het hart en ik had er nog jaren mee kunnen doorgaan.

Toen ik op het Dorenweerd College begon was ik 27 jaar en ik had niet de ambitie om les te geven. Nadat het kunstcollectief waarvan ik enkele jaren de manager was, plotseling werd opgeheven, kwam ik zonder werk te zitten. De kans om op het Dorenweerd College een zieke collega tijdelijk te vervangen kwam voorbij en greep ik aan. Weliswaar met minimaal enthousiasme en de impressie dat het een tijdelijke overbrugging zou zijn om zo snel mogelijk mijn werk als zelfstandig creatief ondernemer op te pakken. Tegen mijn verwachtingen in ontdekte ik al snel hoe leuk ik het vond om met jongeren te werken. Ik zag het plezier waarmee leerlingen naar de kunstlessen kwamen en hoe creatief werken beschouwd werd als welkome afwisseling op de vakken die voornamelijk op kennis gericht zijn. Met name de invloed die ik op individuele leerlingen en de klas als geheel bleek te hebben verraste me. Niet alleen op de sfeer in de klas, maar ook op de ontwikkeling van hun creatieve vaardigheden, de nieuwe blik waarmee ze naar kunst leerden kijken en hoe ze erover begonnen te praten. Voor velen waren mijn lessen de eerste kennismaking met kunst en de taak als ambassadeur voelde als een grote en belangrijke verantwoordelijkheid die ik steeds serieuzer nam. Kunst is immers een perfecte metafoor van de realiteit, met dit grenzeloze medium kon ik elk denkbaar onderwerp tot lesstof maken. Middels kunst kon ik leerlingen inspireren en dit inspireerde mij op mijn beurt om een betere docent te zijn.

Het besef dat je als docent automatisch een rolmodel bent druppelde bij me binnen en dit stimuleerde me om een betere versie van mezelf te worden. Het lage zelfbeeld dat ik had overgehouden aan een pubertijd waarin ik mezelf en mijn seksuele geaardheid voor mijn gevoel moest verstoppen om te worden geaccepteerd, maakte plaats voor een enthousiasme om impact te maken en jongeren te stimuleren om positieve keuzes te maken. Ik voelde me gezien en zelfs geliefd als docent en dat veranderde de manier hoe ik in het leven stond. Ook de praktische zaken zoals de structuur die het lesgeven met zich meebrengt deden me goed.

Er waren leerlingen die zich bij mij vertrouwd genoeg voelden om na de lessen hun persoonlijke verhaal met mij te delen. Dit waren verhalen die me shockeerden, emotioneerden, maar ook verhalen van herkenning. Het besef dat ik door een simpele daad zoals het bieden van een luisterend oor en het stellen van de juiste vragen iets belangrijks voor hen kon betekenen, zelfs kon helpen, vulde me met het gevoel van nut. En zo was ik ongemerkt en onverwacht gaan houden van het docentschap. Ik kon mijn creativiteit erin kwijt, voelde me nuttig en beschouwde het als mijn eigen vorm van kunst. Tijdens mijn masterstudie Kunsteducatie leerde ik de term ‘artist educator’, een term die wat mij betreft de lading dekt.

Enthousiast experimenteerde ik met initiatieven om ook buiten mijn lessen iets voor de school te betekenen. Met ambitieuze, getalenteerde en enthousiaste leerlingen en enkele betrokken collega’s vormde ik verschillende werkgroepen. De samenstelling varieerde, maar het doel was altijd hetzelfde: vanuit de behoeften van leerlingen een community vormen die positieve invloed uitoefent op zowel individueel niveau als op de hele school.

 Samen ondernamen we verschillende guerilla acties:

– Leerlingen vonden dat er te weinig activiteiten gebeurden op school dus riepen we een kunstfestival in het leven waarbij modeshows met zelfontworpen fashion, live muziek, beeldende kunst, theater en poëzie samenkwamen.

– Leerlingen vonden de uitstraling van de school saai, dus we beschilderden de wanden van de fietsenkelder, de aula en het tekenlokaal met boodschappen en zelf ontworpen kunstwerken. We voerden campagne om de school schoon te houden en realiseerden nieuw en kleurrijk meubilair voor de aula.

– Leerlingen vonden de identiteit van de school ouderwets dus ontwikkelde ik een nieuwe huisstijl, ontwierp een nieuw logo en bouwde een nieuwe website. We richtten een studio in, hielden fotoshoots met leerlingen als modellen en plaatsten de foto’s op de website.

– Leerlingen hadden behoefte aan een school waar iedereen zichzelf kon zijn, ongeacht wie, hoe en wat je bent, zonder te worden gediscrimineerd. Hierdoor hebben we InDifferent opgericht.

Dat bleek een schot in de roos. Het project is zowel binnen als buiten de muren van het Dorenweerd dusdanig gegroeid dat het de reden is geworden van mijn vertrek. InDifferent verdient nu mijn volledige aandacht, zodat het ook op andere scholen een positief effect teweeg kan brengen.

Ondanks dat ik het lesgeven en mijn leerlingen zal missen voel ik heel sterk dat dit de juiste keuze is. Mooie kansen die de afgelopen periode voorbij kwamen heb ik moeten laten schieten omdat er simpelweg geen tijd voor was. Na de zomervakantie wordt dat anders, aangezien de tijd die ik voor InDifferent heb wordt verdubbeld.

Ik vertrek niet volledig van het Dorenweerd. In de loop der jaren is een hechte samenwerking ontstaan die voor beide partijen vruchtbaar is. Zoiets gooi je niet zomaar weg. Daarom blijf ik aan het Dorenweerd verbonden via InDifferent, een wederzijdse beslissing waar ik heel blij mee ben.

Aan het onderwijs en in het speciaal het Dorenweerd College heb ik veel te danken. Ik heb hier een belangrijk deel van mijzelf op zowel professioneel als persoonlijk vlak kunnen ontdekken en ontwikkelen. Voor het vertrouwen en de kansen die InDifferent en ik hebben gekregen ben ik de school, mijn collega’s en leerlingen heel dankbaar! 

Ik kijk uit naar de nieuwe, onbekende en spannende periode die na de zomer van start gaat. Maar eerst vakantie!

Elmar Noteboom

Dit is het tweede jaar dat Keti Koti in Arnhem werd gevierd. InDifferent besteedt hier om verschillende redenen aandacht aan, maar in de eerste plaats omdat het slavernijverleden een belangrijke oorzaak is geweest voor het ontstaan van white supremacy en discriminatie. Hiervan zijn de sporen nog overal te vinden in onze huidige maatschappij. Voor sommigen is dit een dagelijkse realiteit. Door hierover te leren en met elkaar in gesprek te gaan worden we ons in toenemende mate bewust van de geschiedenis en de gevolgen daarvan. Zo ontstaat kennis, begrip en inspiratie en dit zijn volgens ons de geschikte middelen om een positieve verandering in te zetten.

Voor Keti Koti heeft InDifferent samen met Focus Filmhuis Arnhem een filmprogramma samengesteld, bestaande uit korte films die te maken hebben met het slavernijverleden en de gevolgen hiervan. De films waren zeer uiteenlopend van stijl, thema en boodschap en dit zorgde voor een divers programma met voor iedereen wel wat wils. Ook heeft InDifferent in samenwerking met BeeldBrengers Arnhem een kort filmpje gemaakt, waarin een heleboel jongeren worden gevraagd naar Keti Koti, wat ze ervan weten en hoe ze erover denken. De antwoorden die de jongeren gaven zorgden voor veel reactie in het publiek. Dit filmpje vind je hier. Na afloop van het filmprogramma was een nagesprek met de bezoekers in de zaal, geleid door de inspirerende Xiara Esseboom. Eerst interviewde ze Elmar Noteboom, daarna stelde ze vragen aan het publiek. Het werd een zeer mooi nagesprek, waarbij veel bezoekers zich uitspraken en er veel boven tafel kwam. Het programma werd afgesloten met een optreden van de Arnhemse artiest Saint Ronil, wiens muziek een prachtige boodschap van verbinding uitdroeg. Na afloop was er een borrel in de foyer met hapjes en drankjes, zodat mensen met elkaar in gesprek konden gaan en nieuwe mensen leren kennen. Het was een ontzettend geslaagde middag en we kijken nu al uit naar volgend jaar!

Of het nou beeldende kunst, film, spoken word, dans, muziek, theater of mode is, kunst is een prachtig medium voor het delen van ideeën. 

Door naar andermans kunst te kijken of luisteren kan je geïnspireerd raken, kennis opdoen, in contact komen met nieuwe ideeën en meningen en dat kan verrijkend zijn. Ook kan je zelf kunst maken om je eigen ideeën, gedachten en gevoelens te uiten en die te delen met een publiek. Het exposeren van je eigen werk stelt je in staat om met nieuwe mensen in gesprek te raken over de onderwerpen van jouw keuze, zonder de noodzaak om veel van jezelf te hoeven delen. Een mooie manier van het vinden van verbinding dus.
Daarom opende InDifferent op 21 mei 2022 een kunstexpositie op de vijfde etage van Rozet Arnhem. De expo bestond uit werk van jongeren die de afgelopen maanden onder begeleiding van kunstenaar Connie Vissers hebben deelgenomen aan InDifferent Art. Het resultaat was een bijzonder uiteenlopend van tekeningen, schilderijen, sculptuur tot film, interactieve kunst, collage art en graffiti. Ook exposeerde fotograaf Gery ten Broek portretten van negen jongeren die bij InDifferent actief zijn. Bram Wientjes interviewde deze jongeren en schreef hierover een korte tekst die bij de portretten werd tentoongesteld. Het resultaat vind je hier.
De opening trok een heleboel mensen, het was gezellig en een groot succes! Mede dankzij de fijne muziek van DJ’s Thomas Hell en Chananja en de heerlijke hapjes en drankjes van Momento!

Door Renate Oldenhof

Op 8 maart is het Internationale Vrouwendag. Op deze dag schenken we speciale aandacht aan de rechten en positie van de vrouw. Misschien denken sommigen van jullie nu; Internationale Vrouwendag, is dat nog steeds nodig in 2022? In eerste instantie valt daar wat voor te zeggen. Vrouwen hebben immers in westerse landen sinds het begin van de twintigste eeuw kiesrecht, ze mogen dezelfde beroepen uitoefenen als mannen en ook op het gebied van rechten over lichamelijke autonomie zijn we sinds de tweede feministische golf flink opgeschoten. Helaas zijn er echter nog een hele hoop probleemgebieden als het aankomt op gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen. In bepaalde gebieden in de wereld is er nog helemaal geen sprake van gelijkwaardigheid voor vrouwen en meisjes, maar ook in Nederland lopen vrouwen nog steeds tegen structurele en institutionele ongelijkheden op. Zo blijkt bijvoorbeeld uit de Gender Diversity Index (2021) van de European Women on Boards dat slechts 7% van de Nederlandse bedrijven een vrouw heeft als CEO. Ook de veiligheid van vrouwen waarborgen is nog steeds een groot probleem. De misstanden bij The Voice die recentelijk aan het licht zijn gekomen zijn hier een pijnlijk voorbeeld van. Talloze onderzoeken tonen aan dat een groot aantal vrouwen slachtoffer is van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Verder voelen veel vrouwen zich onveilig op straat door straatintimidatie. Gesprekken hierover zijn vaak moeizaam vanwege het taboe dat op het onderwerp heerst. Er zijn nog vele andere redenen waarom Internationale Vrouwendag juist nu actueel is. In dit artikel behandelen we drie belangrijke argumenten voor het belang van Internationale Vrouwendag.

Vrouwenrechten in ontwikkelingslanden
Zoals al kort in de introductie gemeld werd, zijn er grote verschillen tussen bepaalde gebieden in de wereld op het gebied van vrouwenrechten. Veel van deze gebieden bevinden zich in conflictsituaties, waar de omstandigheden voor vrouwen en meisjes vaak levensgevaarlijk zijn (OHCHR.org). In een aantal ontwikkelingslanden hebben vrouwen wel wat basisrechten, zoals actief kiesrecht, maar de strijd om meisjes naar school te laten gaan en vrouwen in machtsposities in bedrijven en bestuurlijke organisaties te krijgen heeft daar nog een lange weg te gaan. Dit komt onder andere doordat de economische positie van vrouwen in ontwikkelingslanden beduidend slechter is dan die van mannen. Ook lichamelijke autonomie is niet vanzelfsprekend. Uit een publicatie van het UNFA, genaamd de State of the World 2021, blijkt dat in ontwikkelingslanden slechts 55% van de vrouwen het recht heeft om te beslissen over haar eigen lichaam. Door Internationale Vrouwendag wordt er aandacht gevraagd voor gendergelijkheid over de hele wereld, dus ook voor de positie van vrouwen in deze gebieden. Ook de mogelijke oplossingen, zoals het bevorderen van financiële onafhankelijkheid van deze vrouwen, komen door Internationale Vrouwendag meer aan het licht.

De kloof
Ondanks alle vooruitgang sinds het begin van de twintigste eeuw blijven er ook in Nederland nog veel problemen op het gebied van gendergelijkheid. Een welbekend probleem is de ongelijke behandeling van vrouwen op de arbeidsmarkt. Onderzoek na onderzoek toont aan dat mannen en vrouwen voor hetzelfde werk verschillend betaald krijgen, ook gecorrigeerd voor factoren zoals het aantal werkuren, opleiding, branche en woonplaats. Uit het Nationaal Salaris Onderzoek 2021 blijkt dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen in 2021 5% is. Gelukkig wordt de loonkloof in Nederland over de jaren heen wel kleiner, maar we hebben de 0% nog niet bereikt. Ook representatieve vertegenwoordiging van vrouwen in topfuncties in het bedrijfsleven en bij de overheid zijn belangrijke punten waar op Internationale Vrouwendag aandacht voor is. In de Tweede Kamer en het kabinet is de vertegenwoordiging van vrouwen rond de 40%. In de top van het bedrijfsleven is de man-vrouw verhouding heel anders: Slechts 7% van de Nederlandse topbedrijven heeft een vrouwelijke CEO (European Women on Boards, 2021) en van de leden van de raad van bestuur is in Nederland maar 12% vrouw (CBS). Ook hier wordt wel vooruitgang geboekt, zo is er sinds vorig jaar bijvoorbeeld een vrouwenquotum ingesteld voor de top van het bedrijfsleven. Het blijft echter erg belangrijk om gelijkheid in de top aan te kaarten. Vertegenwoordiging van vrouwen op het hoogste niveau is niet alleen in van belang voor gendergelijkheid, maar zorgt volgens verschillende studies eveneens voor een efficiënter bedrijf en uiteindelijk wel 21% meer winst.
Een obstakel voor emancipatie op dit gebied in Nederland is de bagatellisering van deze problemen. Nog steeds wordt als weerwoord gegeven dat vrouwen nou eenmaal minder geschikt zijn voor leidinggevende functies. Hier is geen enkele serieuze aanwijzing voor; iemands gender heeft niks te maken met iemands competentie. Ook zijn er meer dan genoeg voorbeelden van vrouwen die het tegendeel hebben bewezen. Dit stigma behandelen is ook één van de dingen waar Internationale Vrouwendag ruimte voor biedt.

Veiligheid
Als laatste is een heel belangrijk argument voor het belang van Internationale Vrouwendag de aandacht voor het verbeteren van de veiligheid van vrouwen. Wereldwijd krijgen veel te veel vrouwen te maken met grensoverschrijdend gedrag – thuis, op het werk of in een café. Uit cijfers van het CBS blijkt dat ruim 1 op de 10 vrouwen in 2020 slachtoffer is geweest van seksueel geweld. Ook op straat geven veel jonge vrouwen aan dat ze lastig worden gevallen, zo zijn 2 op de 3 jonge vrouwen in 2021 minstens één keer lastig gevallen op straat (CBS, 2022). Dit valt in een veilig land als Nederland eigenlijk niet uit te leggen. Om dit op te lossen is aandacht en erkenning voor het probleem nodig, maar ook een verandering van de cultuur in Nederland. Een groot deel van de verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij mannen zelf; zij zullen elkaar moeten aanspreken op grensoverschrijdend en intimiderend gedrag. Het thema van Internationale Vrouwendag 2022 is passend genoeg dan ook solidariteit tussen mannen en vrouwen.

100 % gendergelijkheid
Internationale Vrouwendag staat voor heel veel. Het staat voor het vieren van emancipatie en trots zijn op alle doelen die al bereikt zijn, maar we moeten niet al het werk dat nog gedaan moet worden vergeten. Er zijn veel redenen waarom Internationale Vrouwendag wereldwijd, maar ook in Nederland, gevierd moet blijven worden. Met een dag als Internationale Vrouwendag schenk je aandacht aan genderongelijkheid in andere landen, waarmee je ook eerder een verbetering in deze gebieden teweeg brengt. Ook geef je aandacht aan de structurele problemen die ook hier nog steeds spelen. Voorbeelden hiervan zijn de ongelijke positie van vrouwen op het werk en de veiligheidsproblemen voor vrouwen. Door een dag als Internationale Vrouwendag worden deze problemen weer goed op de agenda gezet, waardoor nieuwe politieke actie mogelijk is. Met elke Internationale Vrouwendag komen we een stapje dichter bij gendergelijkheid. Totdat mannen en vrouwen op elk vlak gelijkwaardig behandeld worden, en zelfs daarna, blijft Internationale Vrouwendag enorm belangrijk.

Bronnen

https://europeanwomenonboards.eu/wp-content/uploads/2022/01/2021-Gender-Diversity-Index.pdf 2021, p.63

https://www.cbs.nl/nl-nl/longread/statistische-trends/2022/straatintimidatie-van-jongeren?onepage=true#:~:text=2%20op%20de%203%20vrouwen,met%20straatintimidatie%20te%20maken%20gehad.

https://www.ohchr.org/en/Issues/Women/WRGS/Pages/PeaceAndSecurity.aspx#:~:text=Conflict%20can%20result%20in%20higher,as%20a%20tactic%20of%20war. Office of the High Commissioner on Human Rights

https://www.intermediair.nl/content/download/12723/file/Nationaal-Salaris-Onderzoek-2021.pdf?inLanguage=dut-NL&version=3 Nationaal Salaris Onderzoek 2021.

https://digitaal.scp.nl/emancipatiemonitor2020/neemt-het-loonverschil-tussen-mannen-en-vrouwen-af/

https://digitaal.scp.nl/emancipatiemonitor2020/komen-er-meer-vrouwen-in-topfuncties/

https://www.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/SoWP2021_Report_-_EN_web.3.21_0.pdf p.19, 2021

Morrisson, C. and Jütting, J. P., 2005, ‘Women’s Discrimination in Developing Countries: A New Dataset for Better Policies’, World Development, Volume 33, Issue 7, pp. 1065-1081.

https://www.forbes.com/sites/karstenstrauss/2018/01/25/more-evidence-that-company-diversity-leads-to-better-profits/?sh=7eaaa62b1bc7 – hierin staan de samenvattingen van Kinsley.

Voor het eerst in de geschiedenis van Arnhem is vandaag het regenboog stembusakkoord getekend door acht Arnhemse politieke partijen, namelijk GroenLinks, D66, PvdA, Partij voor de Dieren, Arnhem Centraal, VVD, CDA en VOLT. Ook de ChristenUnie zal het stembusakkoord ondertekenen, maar dan een dag later vanwege de zondagsrust. De Arnhemse Ouderenpartij was wel aanwezig maar weigerde om het stembusakkoord te ondertekenen omdat het symboolpolitiek zou zijn.
COC Midden-Gelderland, de LHBTI+ belangenbehartiger in de regio Arnhem, organiseerde dit regenboogdebat in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen.
InDifferent was aanwezig met een aantal jongeren en heeft het podium tweemaal betreden: Sem heeft zijn nummer ‘Half a man’ opgetreden en Elmar heeft gesproken over LGBTQ + in het onderwijs, waarover vervolgens werd gedebatteerd. Een geslaagde middag en een stap in de goede richting van onze Arnhemse politiek.